Ένα τόσο σοβαρό νομοσχέδιο που αφορά τις μεταμοσχεύσεις και τη δωρεά οργάνων στη χώρα μας δεν μπορεί να γίνεται με fast truck διαδικασίες αλλά απαιτεί χρόνο προετοιμασίας, δημόσιο διάλογο και να ψηφιστεί με νηφαλιότητα κι όχι βιαστικά  πριν τις εκλογές όταν μάλιστα υποτίθεται ότι υπάρχει πολιτική συμφωνία όλων των κομμάτων.

Πάρα ταύτα μέσα σε αυτά τα ασφυκτικά χρονικά πλαίσια θα προσπαθήσουμε να τοποθετηθούμε ως ΠΟΝ στα πιο σημαντικά ζητήματα .

Το νομοσχέδιο καταρχάς κινείται σε θετική κατεύθυνση περιλαμβάνει αρκετές θετικές διατάξεις όπως  την εισαγωγή της έννοιας του καρδιακού θανάτου ,η αναβάθμιση της Επιτροπής Ζώντα Δότη ,η θέσπιση της υποχρέωσης των Μονάδων Μεταμόσχευσης να παρακολουθούν τον δωρητή τουλάχιστον μία φορά κατ’ έτος και εφ’ όρου ζωής του, την δημιουργίας ενός ενιαίου Πληροφοριακού  Συστήματος  Μεταμοσχεύσεων, το πλαίσιο λειτουργίας των μεταμοσχευτικών κέντρων.

Επίσης το νομοσχέδιο ασχολείται και καλύπτει ικανοποιητικά το ζήτημα  της προσφοράς οργάνων από ζώντες  δότες (αφορά το νεφρό και το ήπαρ).

Δεν  αντιμετωπίζει όμως αποτελεσματικά   το κύριο θέμα που είναι η δωρεά οργάνων από τους πτωματικούς δότες προερχομένους από τις ΜΕΘ που αποτελεί την κύρια πηγή μοσχευμάτων στη χώρα μας . Δεν απάντα στο γιατί η χώρα εδώ και 40 χρόνια, από τότε που αρχίσαν οι μεταμοσχεύσεις σε όλα τα όργανα στην Ελλάδα, δεν έχει δώσει ποτέ πάνω από 6-7 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού -αεπ , όταν  ο μέσος όρος στην Ευρώπη κινείται  γύρω στους 20-αεπ και οι πιο προηγμένες χώρες είναι πάνω από 40 αεπ  .τα απολογιστικά στοιχεία του ΕΟΜ από το 2001-2022 είναι ενδεικτικά και φανερώνουν τις αίτιες της στασιμότητας.

Το νομοσχέδιο αναφερόμενο στα δίκτυα δωρεάς και μεταμόσχευσης  άρθρο 37 δεν ασχολείται ουσιαστικά με τις ΜΕΘ σε δυο επίπεδα:

α. Ενίσχυση των ΜΕΘ: Τι απαιτείται ώστε μια ΜΕΘ να μπορεί να ασχοληθεί με επάρκεια με την διάσωση των μοσχευμάτων των εγκεφαλικά/καρδιακά νέκρων?

Είναι ικανός ο ρόλος του Τοπικού Συντονιστή ή καλυτέρα να επικουρείται κι από τον περιφερειακό συντονιστή που αποστασιοποιηθέντος από τη συνεχή επαφή με την οικογένεια ,του εν δυνάμει δοτή είναι σε καλύτερη θέση να προσεγγίσει την οικογένεια.

Αυτό φυσικά προϋποθέτει έναν ΕΟΜ παρόν σε όλη την Ελλάδα με περιφερειακούς συντονιστές κι ομάδα συλλογής οργάνων. Φυσικά η ενίσχυση των ΜΕΘ δεν αφορά μόνο τις μεταμοσχεύσεις αλλά όλο το έργο των ΜΕΘ

β. Έλεγχος των ΜΕΘ: Με ποια κριτήρια μια ΜΕΘ θα θεωρείται ανεπαρκής ως προς το έργο της διάσωσης οργάνων προς μεταμόσχευσης.

106 ΜΕΘ σε όλη τη χώρα  δίνουν κάτω από 70 αξιοποιήσιμα μοσχεύματα κάτ. έτος (πίνακας κατανομής μοσχευμάτων ανά ΜΕΘ) Τι μέτρα θα παρθούν συμπεριλαμβανομένων  και των διοικητικών μέτρων? Κάνεις δεν θέλει να το αγγίξει αυτό το θέμα. Τι θα γίνει με όλες τις ΜΕΘ που έχουν 0% (ή σχεδόν 0%) ποσοστό διάσωσης οργάνων προς μεταμόσχευση και μάλιστα σε βάθος χρόνων. Εκεί είναι όλο το πρόβλημα.

Ένα άλλο ζήτημα ήσσονος  σημασίας είναι ενώ περιγράφονται αναλυτικά οι προϋποθέσεις λειτουργίας και οι υποχρεώσεις των υφισταμένων μονάδων μεταμοσχεύσεων (άρθρα 36 και 42 του νομοσχεδίου) δεν γίνεται καμμιά αναφορά στη αναγκαία στελέχωση με επιστημονικό και νοσηλευτικό προσωπικό που θα μπορεί να  υποστηρίζει επαρκώς  το πρόγραμμα των μεταμοσχεύσεων στη χώρα μας. .

Κύριοι βουλευτές

Ο Ελληνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ) για να επιτελέσει τον αναβαθμισμένο ρόλο του θα πρέπει να διαθέτει διοικητική , οργανωτική και οικονομική αυτοτέλεια .

Η οργανωτική του δομή θα πρέπει να ενισχυθεί με εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό και οργανωτική παρουσία σε όλη την Ελλάδα με περιφερειακούς συντονιστές.

Η οικονομική αυτοτέλεια και η σταθερή χρηματοδότηση του ΕΟΜ είναι ζωτικής σημασίας

Θεωρούμε  ότι αν δεν υπάρξει  αναβαθμισμένη σταθερή χρηματοδότηση του ΕΟΜ, μέσω του τακτικού προϋπολογισμού ώστε να μπορεί να καλύπτει τις λειτουργικές του δαπάνες δεν επιτυγχάνεται η ουσιαστική αναβάθμιση του συστήματος μεταμοσχεύσεων .

Προτείνουμε στους πόρους  του Ελληνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ) ΑΡΘΡΟ 26 να προστεθεί ως πόρος ανταποδοτικό τέλος ύψους ενός ευρώ ανά συνεδρία αιμοκάθαρσης, η περιτοναϊκής κάθαρσης, η οποία να αποδίδεται στον ΕΟΜ  από τις αντίστοιχες μονάδες μέσω του ΕΟΠΥΥ.

Τέλος προτείνουμε και δυο ακόμη σημεία βελτίωσης που πρέπει να περιληφθούν στο νομοσχέδιο όπως :

Επί του άρθρου 23 προτείνουμε να προβλεφθεί ο θεσμός του «πληρεξουσίου υγείας», δηλαδή του προσώπου που έχει οριστεί από τον ασθενή να λαμβάνει για λογαριασμό του αποφάσεις σε θέματα υγείας, όταν ο ίδιος δεν είναι σε θέση να το κάνει. Ο Θεσμός αυτός προβλέπεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα χρήσιμος για τη δωρεά.

Και την  δωρεά εν ζωή αλτρουιστή δότη (Καλό Σαμαρείτη) που  υπάρχει σε πολλές χώρες του εξωτερικού. Ο νόμος αποκλείει  κάθε δυνατότητα οικονομικής συναλλαγής αφού ο  ανωτέρω δότης δεν γνωρίζει ποιος θα πάρει το προσφερόμενο μόσχευμα γιατί θα δωρίζεται στην εθνική λίστα.

Πηγή: ΠΟΝ